Rytm dobowy – życie w zgodzie z naturalnym zegarem biologicznym
Organizm doskonale samodzielnie reguluje swoją pracę. Sygnalizuje, kiedy jest zmęczony i pora położyć się spać, a kiedy potrzebuje uzupełnić energię i trzeba coś zjeść. Często jednak codzienne zadania i aktywność jaką podejmujemy wymusza na nas niejako modyfikację swojego naturalnego rytmu dziennego. Tymczasem warto przysiąść nad swoim planem dnia i tak go zmodyfikować, żeby właśnie dostosować go do swojego naturalnego rytmu. Dlaczego warto żyć w zgodzie z naturalnym zegarem biologicznym?
Organizm sam wie, co dla niego najlepsze i czego potrzebuje, aby funkcjonować najbardziej efektywnie. Dzięki temu będziemy bardziej wydajni, pełni energii a nasz mózg będzie lepiej pracował. Jeżeli będziemy zmuszać organizm do pracy niezgodnie z jego rytmem, możemy trwale obniżyć swój nastrój, popaść w chroniczne zmęczenie, narazić się na nerwice i stany depresyjne, zacząć przybierać na wadze, a nawet doprowadzić do rozstroju zdrowia i przyczyniać się do rozwoju różnorakich chorób.
Naturalny rytm dobowy
Zegar biologiczny jest naturalnie związany z cyklem dobowym. W ciągu dnia, kiedy jest jasno, organizm reaguje na światło i jest to dla niego wyraźny znak, że teraz jest czas na działanie i aktywność. Jeżeli tylko jest to możliwe, powinniśmy dostosować czas naszego snu do rytmu dobowego. W miesiącach wiosennych i letnich całkowicie ciemno robi się w okolicach godziny 20-21, tak więc optymalnym momentem, by położyć się spać, jest okres między godziną 22 a 23. Kładąc się spać o tej godzinie zapewniamy sobie możliwość nieprzerwanego snu przez osiem godzin, wstawać powinniśmy w okolicach godziny 6-7.
Oczywiście nie chodzi o to, aby zimą kłaść się spać o 17, skoro już jest ciemno, jednak przyzwyczajenie się do rytmu dobowego w miesiącach letnich pozwoli utrzymać ten schemat także zimową porą. Jeżeli przesiadujemy jeszcze długo po zmroku do późnych godzin nocnych lub nawet wczesnoporannych i wstajemy, kiedy słońce jest wysoko, rozregulujemy swój zegar biologiczny i w większości przypadków będzie to skutkowało ustawicznym niewyspaniem.
Regularny sen
Chodzenie spać o stałej porze i analogiczne budzenie się rano pomoże organizmowi właściwie rozpoznawać czas odpoczynku, dzięki czemu po jakimś czasie nie będzie żadnych problemów z zasypianiem, a wstawać będzie można nawet bez budzika. Ponadto, około godziny 21 organizm zaczyna wytwarzać melatoninę – hormon snu, a kończy około godziny 7. Wszystko wskazuje więc na to, że taka pora jest naturalnie najbardziej odpowiednim czasem na sen. Jeżeli ktoś ze względu na swoje obowiązki nie ma możliwości układania się do snu w tych godzinach, powinien tak zaplanować swój indywidualny plan dobowy, by w każdym przypadku mieć przeznaczone te osiem godzin na sen. Bardzo ważne jest także korzystanie ze światła dziennego – nawet zimą, w słoneczny dzień, warto znaleźć choćby pół godziny na spacer, albo na pieszo przejść się do pracy czy na zakupy. Dzięki temu będziemy się czuć dużo lepiej i organizm będzie lepiej funkcjonował.
Planowanie posiłków
Bardzo istotne znaczenie ma odpowiedni rozkład posiłków w ciągu dnia. Śniadanie powinno być posiłkiem obfitym i zróżnicowanym, który dostarczy energii na cały poranek. Najlepiej, jeśli śniadanie będzie zjedzone pomiędzy godziną 7 a 9. Do śniadania lepiej zrezygnować z kawy i sięgnąć po nią dopiero po godzinie 10. Jeśli rano wspomożemy się kawą krótko po obudzeniu, kiedy kofeina w niej zawarta przestanie działać, możemy dotkliwie odczuć nagły spadek energii i stać się senni.
Ponieważ najlepiej, jeśli spożywamy pięć posiłków dziennie, warto wygospodarować czas na drugie śniadanie. Może to być naprawdę niewielka przekąska, chociażby owoc i kilka orzechów. Właśnie drugie śniadanie może być dobrą okazją do wypicia pierwszej kawy, jeśli mamy zwyczaj ją pić. Drugie śniadanie najlepiej zaplanować około 3 godzin po pierwszym. Trzygodzinne odstępy między posiłkami spowodują, że organizm nie zdąży zgłodnieć, a już dostanie kolejną porcję jedzenia. Dzięki temu nie magazynuje zapasów na później w postaci tkanki tłuszczowej. Obiad powinien być lekkim, ale sycącym posiłkiem. Nie jest prawdą, że aby dbać o sylwetkę należy zrezygnować z kolacji. Ważne jest, aby nie był to posiłek ciężkostrawny ani wysokokaloryczny, należy go zjeść na 3-4 godziny przed położeniem się spać.
Organizm bardzo lubi utarte, codzienne schematy. Jeśli każdego dnia będziemy wstawać, jeść i zasypiać o zbliżonej porze, organizm będzie prawidłowo pracował. Jeśli postępowanie zgodnie ze swoim naturalnym zegarem biologicznym połączymy ze zdrową dietą oraz aktywnością ruchową, jest to prosty przepis na cieszenie się dobrym zdrowiem i kondycją.