Suplementy diety
Coraz bardziej popularne staje się przyjmowanie suplementów diety. Na rynku mnożą się tego typu produkty, często reklamowane jako cudowne środki na wszelkiego rodzaju dolegliwości. Wiele osób każdego dnia przyjmuje nawet kilka różnych suplementów, wierząc, że tym sposobem znacząco poprawią swoje zdrowie i samopoczucie. Czy tak jest w rzeczywistości? Kiedy warto przyjmować suplementy diety? W jakich sytuacjach suplementacja może okazać się szkodliwa?
Jednym z największych zagrożeń, jakie niesie za sobą przyjmowanie suplementów diety, jest wytworzenie fałszywego poczucia, że można zaniechać tradycyjnych metod leczenia i badań profilaktycznych, skoro przecież przyjmuje się odpowiednie suplementy. Warto wiedzieć także, jak wybierać odpowiednie dla siebie suplementy. Stosowanie suplementów diety ma wielu zwolenników jak i przeciwników, jednak nie można jednoznacznie wyrokować, czy taka suplementacja jest dobra czy zła. Wszystko zależy od tego, jak i z jakich suplementów się korzysta oraz od konkretnych wskazań dla danej osoby.
Czym są suplementy diety
Preparaty te zawierają witaminy, minerały i inne składniki, które mają wspomóc pracę organizmu człowieka. Ich zadaniem może być po prostu uzupełnienie diety o potrzebne składniki, których w codziennej diecie zwykle jest zbyt mało, ale są także preparaty „zadaniowe” – wspomagające odchudzanie, poprawiające pracę danego organu, pomagające w budowaniu sylwetki i tak dalej. Zazwyczaj sięgając pierwszy raz po suplementy diety wybiera się takie, w których działaniu pokłada się największe nadzieje i oczekuje się spektakularnych efektów. Zwykle jednak tak nie jest, zwłaszcza jeśli nie przyjmowało się preparatu zgodnie z instrukcją i przez wystarczająco długi okres czasu. Wtedy właśnie wiele osób rozpoczyna na dobre swoją przygodę z suplementacją, która przybiera kształt poszukiwań cudownego remedium.
Pół biedy, jeżeli posiada się chociaż trochę podstawowych informacji na ten temat – znacznie gorzej, jeżeli po prostu sięga się po kolejne opakowania suplementów i spożywa je bez zachowania zasad ich bezpiecznego używania. Tak naprawdę mimo, iż suplementy dostępne są bez recepty, najlepiej jeżeli zostaną dobrane przez lekarza na podstawie wyników badań krwi lub co najmniej skonsultowany z nim samodzielny dobór suplementów.
Dlaczego suplementy mogą być potrzebne
Jedną z takich głównych przyczyn jest zwyczajny niedobór danego składnika, przykładowo żelaza. Suplementacja pomoże szybciej odzyskać prawidłowy poziom danego wskaźnika, niż samo czerpanie go z jedzenia. Niedobory powstałe w wyniku niezdrowego odżywiania zwykle nie wymagają jednoczesnego wdrożenia leczenia, jednak jeśli są wywołane jednostką chorobową, nie można potraktować przyjmowania suplementu diety na równi z terapią leczniczą zaordynowaną przez lekarza. W przypadku chorób suplementacja bezwzględnie musi być nadzorowana przez lekarza, zwykle jest także tylko elementem towarzyszącym właściwej terapii lekowej.
Suplementacja spełnia także funkcję profilaktyczną – rzeczywiście może pomóc w zapobieganiu chorobom, ale w żadnym wypadku nie wyleczy już istniejących problemów i nieprawidłowości. Bardzo ważne jest, aby nie traktować suplementów dostępnych w aptece jako leków bez recepty, ponieważ to nie są leki! Jeżeli ktoś decyduje się udać do apteki po suplement zamiast poczekać w kolejce do lekarza mimo, iż obserwuje u siebie jakieś dolegliwości, może sobie bardzo zaszkodzić.
Jak należy przyjmować suplementy diety
Przyjmowanie suplementów diety na własną rękę i bez odpowiednio poważnego podejścia do tematu może stwarzać niebezpieczeństwo dla zdrowia. Jednym z takich zagrożeń jest przedawkowanie danej witaminy czy minerału, a przy dużym natężeniu może to skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi. Nie dotyczy to każdego składnika odżywczego, jednak przykładowo zbyt duże stężenie witaminy D czy K może już być niebezpieczne. Bardzo często źródłem takiej sytuacji jest przyjmowanie równolegle kilku różnych suplementów bez sprawdzenia, jakie dokładnie dawki poszczególnych składników są w nich zawarte.
Przykładowo, przyjmując kompleksowy suplement witaminowy, który zawiera daną substancję, do tego spożywając ten konkretny składnik w osobnym preparacie i jeszcze dokładając go sobie w suplementach na poprawę wyglądu (np. na zdrowe włosy, skórę i paznokcie) bezwiednie można doprowadzić do zdecydowanego przekroczenia zawartości tego składnika w organizmie. Aby uniknąć takiej sytuacji, należy dokładnie czytać skład suplementów, które chce się przyjmować i pilnować, by suma tej samej substancji w nich zawarta nie przekraczała stu procent dziennego zapotrzebowania. Oczywiście na nadmiar danego składnika w organizmie może wpływać także dieta, w szczególności bardzo monotonna, mało urozmaicona i niezdrowa.
Czy każdy potrzebuje suplementów diety?
Niekoniecznie. Z pewnością odpowiednia suplementacja polecana jest osobom bardzo aktywnym, sportowcom, seniorom i jeszcze innym grupom. W żadnym przypadku natomiast nie jest wskazaniem generalnym, to znaczy nie dotyczy bezwzględnie każdej osoby z danej grupy. Niezmiennie najważniejsza pozostaje właściwa, zdrowa i zbilansowana dieta, a jej ewentualne uzupełnianie o suplementy powinien zarekomendować specjalista. Trzeba pamiętać, że składniki odżywcze czerpane z wysokiej jakości produktów spożywczych są najbardziej wartościowe dla organizmu. Warto mieć na uwadze, że między poszczególnymi substancjami zachodzi wiele zależności, jedne wpływają na przyswajalność innych, niektóre w interakcji doprowadzają do powstania innych związków chemicznych i tak dalej. Nikt nie wymaga, żeby każdy się na tym znał, ale właśnie od tego jest lekarz – powinno się z nim uzgadniać, czy dane preparaty można przyjmować jednocześnie, czy nie kolidują z lekami stale przyjmowanymi i czy są bezpieczne dla zdrowia w tym konkretnym przypadku.
Trzeba koniecznie pamiętać, że jak sama nazwa wskazuje, tego typu preparaty mają stanowić uzupełnienie, dopełnienie diety. Zajadanie się niezdrowym jedzeniem i łykanie suplementów garściami bez dwóch zdań przyniesie znacznie więcej szkód niż pożytku dla zdrowia. Podstawą do tego, by utrzymać prawidłową pracę organizmu jest przede wszystkim odpowiednie odżywianie i dużo ruchu. Te dwa czynniki mają kolosalny wpływ na zdrowie człowieka. Niewłaściwe jest takie podejście, że przykładowo skoro bierze się suplement diety ochraniający wątrobę i wspomagający jej pracę, to można już bezkarnie spożywać ciężkostrawne dania i pić nadmierne ilości alkoholu. Tak samo jest w przypadku suplementów diety wspomagających odchudzanie. Nie przyniosą one właściwie żadnych efektów, jeżeli ich przyjmowanie nie będzie podparte dietą i sportem.
Jak bezpiecznie stosować suplementy diety?
Na początek warto sprecyzować swoje potrzeby i wyszczególnić, jaki obszar funkcjonowania organizmu chciałoby się wesprzeć w ten sposób (np. zacząć przyjmować suplement pomagający utrzymać dobrą kondycję stawów). Bardzo pomocne będzie także wykonanie podstawowych badań krwi, które wykażą, jakich substancji potrzebuje dana osoba. Następnie powinno się udać do specjalisty i przedyskutować z nim sprawę, w razie potrzeby pomoże on dobrać odpowiednie preparaty. Jest to ważne, by nie podejmować decyzji samodzielnie. Szczególnie trzeba zasięgnąć rady, jeśli stale przyjmuje się leki, organizm zdradza symptomy chorobowe lub po zapoznaniu się z treścią ulotki dołączoną do zakupionego preparatu ma się jakiekolwiek wątpliwości, czy jego stosowanie nie okaże się szkodliwe.
Ważne jest to, aby suplementy kupować tylko w aptekach i sklepach specjalistycznych, nigdy od niesprawdzonych sprzedawców czy w przypadkowych miejscach. Nie mówiąc już o tym, jak bardzo trzeba być czujnym dokonując takich zakupów przez internet! Dalej bezwzględnie należy przestrzegać instrukcji co do dawkowania lub zaleceń lekarza, jeśli różnią się one od informacji na opakowaniu. Postępując zgodnie ze wskazaniami osiągnie się pożądany efekt, czyli spodziewaną poprawę zdrowia. W innej sytuacji przyjmowanie suplementów diety może zaszkodzić.