Jakie są pozytywne i negatywne skutki diety wegetariańskiej? Wegetarianizm ma wielu zwolenników i przeciwników. Jedna strona twierdzi, że dieta wegetariańska jest wolna od wad, doskonale udaje się zastąpić mięso roślinnymi substytutami i ten sposób odżywiania zapewnia zdrowie. Oponenci twierdzą z kolei, że jedzenie mięsa jest dla człowieka zupełnie naturalne i właściwe, a wysoko przyswajalnych składników odżywczych pochodzące z mięsa nie da się zastąpić.

Czy wegetarianizm to tylko moda czy faktycznie właściwy sposób nowoczesnego odżywiania się? Czy każdy może przejść na dietę wegetariańską? Nie brak głosów rozsądku – osób, które widzą tak samo wady jak i niewątpliwe zalety wegetarianizmu, niezależnie od tego, do której grupy sami należą. Jak można zastępować mięso w zbilansowanej diecie? Warto wiedzieć nieco więcej o wegetarianizmie, nawet jeśli nie planuje się zmiany własnych nawyków żywieniowych. Kto wie, może kiedyś stan zdrowia, wzrost wagi lub inne powody spowodują, że jednak zechce się spróbować tego typu diety.

Co to jest wegetarianizm

Najprościej mówiąc, jest to dieta bezmięsna. Osoby na diecie wegetariańskiej rezygnują także z innych produktów wytwarzanych z organizmów zwierząt, jak smalec czy żelatyna wieprzowa, spożywają natomiast takie produkty pochodzenia zwierzęcego jak jaja czy sery. Zdarza się, że ktoś określający się mianem wegetarianina spożywa ryby czy owoce morza – nie jest to w rzeczywistości dieta stricte wegetariańska, a jedynie sposób danej osoby na zdrowe odżywianie się. Nie należy także mylić wegetarian z weganami. Weganie ze swojego jadłospisu wykluczają wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym także nabiał.

O przejściu na dietę wegetariańską zwykle decydują względy zdrowotne lub etyczne, w ten sposób bywa wyrażany sprzeciw wobec niehumanitarnego traktowania zwierząt przeznaczonych na ubój. Są także osoby, które zwyczajnie nie lubią smaku mięsa – tak jak każdy człowiek nie lubi pewnej grupy pokarmów. Wegetarianizm może również być potraktowany po prostu jako dieta odchudzająca i pozwalająca utrzymać prawidłową wagę. Nie chodzi o to, aby oceniać, czy wybór takiego sposobu odżywiania się jest słuszny czy nie, a jedynie o jego ocenę z punktu widzenia zdrowia człowieka. To prawda, że właściwe zbilansowanie diety wegetariańskiej jest trudniejsze, niż diety uwzględniającej spożywanie mięsa.

Czy dieta wegetariańska jest odpowiednia dla każdego człowieka?

Wokół tego tematu nie ustają kontrowersje i wciąż budzi on wiele emocji. Są źródła, które podają, że wegetarianizm nie jest odpowiedni dla dzieci, osób starszych, kobiet w ciąży oraz karmiących matek. Z drugiej strony, nie brak przecież „żywych dowodów” na to, że wegetarianinem może być teoretycznie każdy. Wystarczy wykonywać odpowiednie badania krwi, by ustalić, czy w organizmie występują niedobory, czy nie.

Są przecież rodziny, w których dzieci nie jedzą mięsa (często tak samo jak rodzice i to jest ich decyzja), a są całkowicie zdrowe i rozwijają się prawidłowo. Nie oznacza to, że tak jest zawsze – źle prowadzona dieta wegetariańska to prosta droga do niedoborów ważnych składników odżywczych w organizmie, a także może skutkować anemią. Niemniej, pozostając przy przykładzie dzieci, są także takie, które spożywają mięso, ale ich stan zdrowia i kondycja organizmu pozostawia wiele do życzenia. Konkluzja jest jedna: nie jest tak istotny sam wybór diety, jak odpowiednie jej zbilansowanie. Niezależnie od tego, czy dieta jest bezmięsna czy nie, może ona być po prostu niezdrowa.

Zdrowe odżywianie dla wegetarianina

Przynajmniej na początku – to duże wyzwanie i wymaga pracy. Nie wystarczy przecież wykluczyć produktów mięsnych, trzeba także odpowiednio je zastąpić. Należy zadbać o to, by zapewnić organizmowi alternatywne źródła składników odżywczych, które się mu odebrało poprzez rezygnację z mięsa. Warto w tej materii korzystać z pomocy specjalistów od żywienia, a także koniecznie trzeba być pod nadzorem lekarza. Wykonywanie badań kontrolnych u osoby przechodzącej na wegetarianizm jak i u długoletniego wegetarianina jest bardzo ważne dla monitorowania odpowiedniego poziomu składników odżywczych w organizmie.

Trzeba wziąć pod uwagę także to, że być może nieunikniona będzie suplementacja diety, chociażby witaminą B12. Wracając do tego, dla kogo jest wegetarianizm – można przyjąć, że dla każdego, komu będzie on służył. Jeżeli lekarz nie będzie widział przeciwwskazań, by na diecie wegetariańskiej było dziecko, którego wyniki cały czas są bardzo dobre, a rodzice stosują się do zaleceń i dbają o właściwe odżywianie dziecka – to nie powinno to być problemem. Najważniejszy jest tutaj nadzór lekarski i regularne wykonywanie badań – właśnie te czynniki powinny być decydujące. Dotyczy to nie tylko dzieci, ale wszystkich przechodzących na wegetarianizm. Ważne, aby zmienić dietę z głową, by nie ucierpiało na tym zdrowie.

Dlaczego dieta wegetariańska jest trudniejsza do zbilansowania

Takim zdaje się największym problemem, przed którym może stanąć wegetarianin, jest zapewnienie drogą naturalną (czyli przez pożywienie) odpowiedniej ilości żelaza. Mięso jest bogatym źródłem żelaza dobrze przyswajalnego przez człowieka. W przypadku produktów zastępczych, czyli roślinnych, takich jak np. rośliny strączkowe czy natka pietruszki – nie chodzi tylko o zdecydowanie mniejszą zawartość żelaza. Należy pamiętać także o tym, że aby możliwe było przyswajanie żelaza, organizm potrzebuje także innych substancji, przede wszystkim witaminy C oraz białka. Nie ma co ukrywać, że zapotrzebowanie organizmu łatwiej jest pokryć z porcji mięsa niż produktów roślinnych. Nie oznacza to jednak, że na diecie wegetariańskiej jest to niemożliwe. Właściwie prowadzona dieta wegetariańska może być bardziej korzystna dla organizmu, aniżeli dieta mięsna. Wśród wegetarian właściwie nie ma osób otyłych, rzadziej występują także tzw. choroby cywilizacyjne. Istnieją także badania dowodzące, że zdrowo odżywiający się wegetarianie po prostu żyją dłużej.

Wegetarianin a mięsożerca

Jak powszechnie wiadomo, dieta wegetariańska często wiąże się z szerszą ideologią, która opiera się głównie na sprzeciwie okrucieństwu wobec zwierząt. Bardzo często między wegetarianami a „mięsożercami” narastają spory właśnie w tej dziedzinie. To z kolei w społeczeństwie negatywnie odbija się na postrzeganiu wegetarianizmu po prostu jako sposobu odżywiania. Z tego punktu widzenia nie jest to korzystne, ponieważ prawda jest taka, że wiele osób zraża się do wegetarianizmu właśnie przez takich „wojujących” wegetarian.

Drogą starć i konfliktów – jak pokazuje rzeczywistość – nie sposób właściwie nikogo przekonać o korzyściach płynących z wegetarianizmu, a już na pewno nie poprzez wytykanie w niewybredny sposób osobom spożywającym mięso ich postępowania. Lepiej skupić się po prostu na pozytywnych stronach diety bezmięsnej i jej korzyściach dla zdrowia człowieka. Kwestie poglądów i sumienia zostawić każdemu z osobna do własnego przemyślenia. Decyzja o jedzeniu mięsa lub nie powinna być dla każdego sprawą indywidualną. Warto więc skupić się na faktach, a nie na sporach, jakie dzielą wegetarian i osoby, które spożywają mięso.