Alergie niestety stają się coraz bardziej powszechne. Niestety, nie jest prawdą, że jeśli ktoś od dziecka nie jest uczulony, to już nigdy nie będzie. Czasami zdarza się, że potencjalny alergen zaczyna wywoływać reakcję alergiczną dopiero u osoby dorosłej. Warto wiedzieć, jakie substancje najczęściej uczulają oraz jakie są pierwsze objawy alergii, aby móc odpowiednio zareagować i podjąć właściwe kroki w przypadku podejrzenia wystąpienia reakcji alergicznej.

Są także przypadki, kiedy alergia dotyka osób starszych. Istnieje nawet teoria, według której każdy człowiek może być na coś uczulony, jednak wiele osób nigdy się o tym nie dowiaduje, ponieważ przez całe życie nie ma kontaktu z alergenem. Nie wiadomo, czy ten pogląd jest prawdziwy, wiadomo natomiast, że alergia może pojawić się w każdym wieku.

Należy pamiętać, że substancją uczulającą, czyli alergenem, może być tak naprawdę wszystko, z czym mamy styczność. Czym jest alergia? Reakcję alergiczną na dany bodziec wywołuje nieprawidłowa i nadmierna reakcja układu odpornościowego, wywołana kontaktem z alergenem. Reakcje te mogą mieć bardzo zróżnicowany charakter, może to być:

• katar sienny,
• nawracające zapalenie zatok,
• katar utrzymujący się cały rok,
• zmiany skórne, wysypki,
• stany zapalne,
• opuchlizna,
• duszności.

Analogicznie pierwszym sygnałem wystąpienia alergii mogą być pojawiające się objawy typowe dla reakcji alergicznych. Dlaczego coraz więcej osób zmaga się z alergią? Rozwój cywilizacji, więcej zanieczyszczeń w powietrzu, nowe środki chemiczne oraz pewna dziedziczna skłonność do alergii odpowiadają za rozprzestrzeniania się tego zjawiska w społeczeństwie. Jak sprawdzić, czy to alergia? Jeśli po kontakcie z jakąś substancją, niekoniecznie nową, wystąpią reakcje typowe dla uczulenia, należy zgłosić się do lekarza, który zleci wykonanie testów alergenowych i dalej ustali odpowiednie leczenie. Jeśli reakcja jest bardzo silna i może zagrażać życiu, należy zgłosić się na pogotowie. Ostra reakcja alergiczna może okazać się wstrząsem anafilaktycznym.

Jakie substancje uczulają najczęściej?

Alergeny, które często wywołują nadmierną reakcję obronną organizmu, można z grubsza pogrupować według źródeł ich pochodzenia:

• alergeny wziewne – pleśń, roztocza (popularne „uczulenie na kurz” – właśnie w kurzu znajdują się roztocza – pajęczaki, które są bezpośrednio odpowiedzialne za alergię), pyłki roślin – częstym objawem uczulenia jest katar sienny, sierść zwierząt – alergii można się nabawić z wiekiem, nawet jeśli nie posiada się domowego pupila futerkowego.
• pokarm – jednym z najczęstszych uczuleń jest tzw. „skaza białkowa” – uczulenie na białko zawarte w mleku i jego przetworach, uczulają także zboża, orzechy oraz owoce. Kiedy po raz pierwszy ma się skosztować czegoś zupełnie nowego, najlepiej na początek spróbować tylko troszkę. Jeśli ma wystąpić reakcja alergiczna, nie będzie ona na tyle silna, by nieść za sobą poważne konsekwencje. W takim przypadku należy od razu skontaktować się z lekarzem.
• leki – bardzo często obserwowane są uczulenia na antybiotyki, zdarzają się również alergie na środki przeciwbólowe. W przypadku takich alergii najlepiej mieć gdzieś w dokumentach karteczkę z wypisanymi lekami, które uczulają, aby uniknąć ich podania w razie nagłego wypadku.
• jad owadów – w Polsce najczęściej występują alergie na ukąszenia owadów błonkoskrzydłych (osy, pszczoły, szerszenie) oraz mrówek. Reakcja alergiczna na takie ugryzienia może być bardzo silna i niebezpieczna, lepiej możliwie starać się unikać pogryzień. Do objawów alergii należą zawroty głowy, opuchlizna i duszności. Jeśli wystąpią, natychmiast należy skontaktować się z lekarzem.
• alergeny kontaktowe – metale, często te, z których wykonana jest biżuteria oraz przedmioty codziennego użytku. Najbezpieczniejsza biżuteria jest złota lub wykonana ze stali chirurgicznej. Substancje chemiczne zawarte w detergentach i kosmetykach również często wywołują uczulenia. Bardzo często alergenem okazują się być sztuczne substancje zapachowe.